In deel 18 behandelen we de opstand van de chouans in Bretagne. De royalistische beweging die samen met de Engelsen een tweede front wil openen tegen de republikeinen met een landing op Quiberon en de comte d'Artois, de latere Charles X die ontscheept op het île d'Yeu maar de overtocht naar het continent niet maakt.
De Franse Revolutie - Index -
http://dirkdrubbel.blogspot.com/2011/12/la-revolution-francaise-index.html
- Voorgeschiedenis
- Reeds van bij de aanvang hadden de opstandelingen in de Vendée en de chouans in Bretagne hun hoop gesteld op hulp uit Engeland.
 |
| Joseph de Puisaye (1755-1827) |
Hij tracht Pitt te overhalen engelse troepen te laten ontschepen in Bretagne en alzo een tweede front te openen tegen de republikeinen. Hij kan de comte d'Artois overtuigen die hem benoemt tot generaal van de Royalisten in Bretagne. William Pitt van zijn kant belooft in Bretagne te ontschepen in de lente van 1795.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_de_Puisaye
http://fr.wikipedia.org/wiki/Charles_X_de_France
http://fr.wikipedia.org/wiki/William_Pitt_le_Jeune
- Na de dood van Robespierre op 28 juli 1794, vormt zich in Parijs een clandestien comité, l'Agence Royaliste de Paris, gesticht door Nicolas Sourdat en met als voornaamste leden Thomas de Presle en abbé Brottier.
Het comité had de steun en stond onder het bevel van de comte de Provence.
Het plan was een Monarchie constitutionnelle te installeren.
De comte de Provence was het plan genegen maar de comte d'Artois, voorstander van een Monarchie absolue, wees het af.
In november 1794 vraagt het comité dan ook de Vendéens en de chouans om hun vijandelijkheden te staken met het oog op de vorming van een constitutionele monarchie.
(*) De Agence staat ook bekend onder de namen "La Manufacture" en "Les Amis de Paris"
http://fr.wikipedia.org/wiki/Nicolas_Sourdat
http://fr.wikipedia.org/wiki/Thomas_Laurent_Madeleine_Duverne_de_Presle
http://fr.wikipedia.org/wiki/Charles_Brottier
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_XVIII_de_France
- In een streven naar pacificatie nemen de republikeinse autoriteiten op 23 december 1794 contact op met Charette, de meest vooraanstaande generaal van de Vendéens.
De gesprekken tussen de représentant en mission Ruelle en Charette monden op 17 februari 1795 uit in het " traité de la Jaunaye" (*) waar wordt overeengekomen dat de Vendéens hun wapens mogen behouden, er vrijheid van cultus wordt ingesteld en dat de legerdienst wordt afgeschaft.
Er werd een geheime overeenkomst toegevoegd met name de instelling van een constitutionele monarchie en de vrijlating van Louis XVII en Marie Thérèse de France.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Albert_Ruelle
 |
| Jean Stofflet |
(zie deel 11)
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Nicolas_Stofflet
- Op 26 december 1794 heeft er een ontmoeting plaats tussen de Boishardy, een kolonel van de chouans, met generaal Humbert en krijgt ook de Cormartin de gelegenheid te onderhandelen met de republikeinen.
(*) de Cormartin was de secondant van de Puisaye
http://fr.wikipedia.org/wiki/Boishardy
http://fr.wikipedia.org/wiki/Pierre_Dezoteux_de_Cormatin
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean_Joseph_Amable_Humbert
 |
| Pierre de Cormartin |
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cadoudal
http://fr.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9bastien_de_La_Haye_de_Silz
- Op 21 april 1795 wordt het "traité de Mabilais" gesloten. Het verdrag heeft dezelfde bepalingen als het "traité de la Jaunaye" maar omdat de Cormartin had ingestemd met de erkennen van de Republiek, ondertekenden slechts 21, waaronder de Cormartin en de Boishardy, van de 125 chefs het akkoord.
De officiers die geweigerd hadden het verdrag te ondertekenen aanvaarden niettemin een staakt het vuren.
d'Allègre de Saint-Tronc wordt als gezant naar de Puisaye gestuurd om te berichten over het eenzijdig optreden van de Cormartin.
- Herneming van de oorlog
- de Puisaye die niet uit is op een verdrag maar oorlog wil voeren beschuldigt de Cormartin van verraad, maar die beweert dat het de bedoeling was tijd te winnen.
- Wanneer hij op 23 mei 1795 een gezant naar de "conseil du Morbihan" stuurt om zijn bedoelingen uit te leggen, wordt de gezant Ballé door de soldaten van generaal Hoche onderschept. Uit de documenten ontdekt Hoche het dubbelspel van de chouans en laat op 27 mei 1795 alle chefs die het verdrag niet ondertekenden alsook de Cormartin, aanhouden, du Boisguy ontspringt echter de dans.
 |
| de Boishardy |
(*) de Boishardy wordt op 17 juni 1795 door republikeinse soldaten gedood en onthoofd.
- Op 28 mei 1795 worden de troepen van de Silz (*) uiteengeslagen bij de bataille de Grand-Champ.
http://fr.wikipedia.org/wiki/S%C3%A9bastien_de_La_Haye_de_Silz
(*) de Silz vindt er de dood en Cadoudal neemt de leiding over.
- Op 5 juni 1795 worden de republikeinen verslagen door Cadoudal bij de bataille de Florange.
 |
| du Boisguy (1776-1839) |
(*) du Boisguy, was 19 jaar oud en was bij de pacificatie in 1796 de laatste chef van de chouans om de wapens neer te leggen.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Aim%C3%A9_Picquet_du_Boisguy
(*) Bretagne werd verkozen boven de Vendée, omdat de royalisten in de Vendée na twee jaren oorlog verzwakt waren en de concentratie aan republikeinse troepen er bovendien groter was.
 |
| Comte de Provence |
(*) Bepaalde bronnen beweren dat op dat ogenblik de comte de Provence ook een Monarchie absolue voor ogen had.
Het is niet ondenkbaar dat bepaalde Thermidoriens zoals Lanjuinais, Merlin de Thionville, Boissy d'Anglas, Fréron en misschien Tallien, die verborgen contacten onderhielden met royalistische agenten, de terugkeer van de comte de Provence niet ongenegen waren, mits persoonlijke garanties.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Denis_Lanjuinais
Het leger echter dat, door herhaalde successen, steeds meer aan prestige won was uitgesproken republikeins.
De generaals Hoche, Marceau, Jourdan, Kleber zagen enkel een toekomst in een republiek.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Lazare_Hoche
http://fr.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois_S%C3%A9verin_Marceau
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Baptiste_Jourdan
http://fr.wikipedia.org/wiki/Kl%C3%A9ber
De expeditie naar Quiberon
- De overtocht
- Op 17 juni 1795 vertrekt een vloot vanuit Spithead bij Portsmouth bestemming Carnac. De vloot bestaat uit 9 oorlogsschepen en 60 handelsschepen. Ze verschepen de ± 5400 manschappen (*), bestaande uit ± 2000 gevangen republikeinse soldaten en ± 3400 émigrés, oorlogsmateriaal voor de chouans, 2 miljoen £ in goudstukken en 10 miljard aan valse assignaten.
(*) De cijfers over het aantal émigrés lopen uiteen van 2600 tot 3500
- Het Britse eskader voer onder bevel van commodore John Warren. De minister van oorlog Windham had de leiding van de expeditie toevertrouwd aan de Puisaye (*), maar gaf het bevel over de troepen tijdens de overtocht aan generaal d'Hervilly.
(*) Brottier van de Agence royaliste de Paris en veel émigrés wantrouwden de Puisaye wegens zijn gekende voorliefde voor een Monarchie parlementaire naar Engels model en omdat hij eerder met Pitt dan met de comte d'Artois overlegde. De beslissing van Windham om d'Hervilly het bevel te laten voeren over de troepen tijdens de overtocht, kan ingegeven zijn naar aanleiding van een brief van Brottier aan de Comte d'Artois.
http://en.wikipedia.org/wiki/Sir_John_Borlase_Warren,_1st_Baronet
http://en.wikipedia.org/wiki/William_Windham
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Charles_d%27Hervilly
- Op 21 juni 1795 wordt de vloot gevolgd door een Frans eskader van 13 oorlogsschepen, onder het bevel van Admiraal Villaret-Joyeuse. Warren slaagt erin een fregat vooruit te sturen om het eskader van Admiraal Hood-Bridport,dat in dit gebied opereerde en uit 15 oorlogsschepen bestond, ter hulp te roepen.Het Franse eskader(*), nu in ondertal, moet de wijk nemen.
(*) Het Franse eskader wordt op 23 juni 1795 bij het eiland Groix vernietigd, waardoor de Engelsen heersen over de zeeën .
http://fr.wikipedia.org/wiki/Villaret-Joyeuse
http://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_Hood,_1st_Viscount_Bridport
- De ontscheping
- Op 23 juni 1795 wordt het fregat Galatea , met de brigadegeneraals de Tinténiac en du Bois-Berthelot, vooruit gestuurd om de chouans te verwittigen en te observeren of de kust veilig is.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Vincent_de_Tint%C3%A9niac
http://fr.wikipedia.org/wiki/Paul_Alexandre_du_Bois-Berthelot
 |
| François Charette |
(*) Charette zocht eigenlijk een voorwendsel om terug de wapens op te nemen. Dit voorwendsel kreeg hij toen de republikeinen zijn manschappen wilden ontwapenen. Hij wordt trouwens rond die tijd door de Comte de Provence benoemd als generaal van het Armée catholique et royale de Vendée.
- Op 25 juni 1795 gaat het eskader voor anker in de baai van Quiberon. Ondertussen had Cadoudal zich met 5000 chouans meester gemaakt van Carnac en was de kust vrij.
 |
| d'Hervilly (1756-1795) |
 |
| Tumulus St Michel |
(*) Het gaat hier wel over de tumulus Saint Michel
- Na de eerste gevechten worden de wapens (*) en de munitie ontscheept en verdeeld onder de chouans.
(*)Veel chouans konden niet omgaan met vuurwapens en er vielen gekwetsten uit onvoorzichtigheid. Dit veroorzaakte een misprijzen bij de generaal d'Hervilly die de dag daarop weigerde de mis te volgen samen met de chouans op het strand van Carnac maar met de émigrés de mis ging volgen in de kerk van Carnac. Deze daad veroorzaakte een breuk tussen émigrés en chouans.
- Het nieuws over de ontscheping veroorzaakte een toevloed aan versterkingen en na enkele dagen bestond het leger van de chouans uit 15.000 manschappen.
- Op 28 juni 1795 wordt er krijgsraad gehouden in Carnac.
le Puisaye, gesteund door de officieren van de chouans Tinténiac, Bois-Berthelot, Cadoudal en le Pestre de Vauban wil overgaan tot actie, maar d'Hervilly weigert te bewegen en contesteert (*) zelf de graad en autoriteit van le Puisaye.
Deze laatste is verplicht een kotter met een boodschapper naar Londen te sturen om bevestiging te halen van zijn graad van generaal.
In afwachting neemt d'Hervilly het bevel over de expeditie en heeft le Puisaye enkel het bevel over de chouans.
Weer gaat een dag verloren.
(*) Hier spelen ook politieke motieven. le Puisaye is een Girondin en voorstander van een Monarchie constitutionnelle terwijl d'Hervilly een aanhanger is van het Ancien Régime.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jacques_Anne_Joseph_Le_Prestre_de_Vauban
- De Gevechten
http://fr.wikipedia.org/wiki/Lazare_Hoche
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean_Baptiste_Camille_de_Canclaux
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Fran%C3%A7ois_Jean_Chabot
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Nicolas_Hyacinthe_Ch%C3%A9rin
- Op 30 juni 1795 voeren de republikeinen hun eerste aanvallen uit te Landévant en Auray. Door hun overtal slagen de chouans, minder bedreven in gevechten in slagorde, erin stand te houden.
- De émigrés in Carnac weigeren nog steeds in actie te komen terwijl de versterkingen van de republikeinen toestromen.
 |
| Lazare Hoche (1768-1797) |
- Op 5 juli 1795 nemen de republikeinen bezit van Landévant en Auray, waarop de chouans met Tinténiac en Vauban zich terugtrekken naar Carnac en omgeving.
Op 6 juli 1795 worden ze door de troepen van de generaals Humbert, Valletaux en Lemoine aangevallen. Wanneer ze d'Hervilly om versterking vragen stuurt hij aanvankelijk manschappen maar roept ze even later terug. De bevolking die zich tussen de linies bevindt vluchtte naar het schiereiland Quiberon dat beschermd wordt door het fort Penthièvre (*)
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean_Andr%C3%A9_Valletaux
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Lemoine
(*) Het fort dat de naam Fort Sans-culotte had gekregen werd op 3 juli 1795 veroverd op de republikeinen. De 700 soldaten kregen de kans aan te sluiten bij de royalisten. Een 400-tal gingen op het voorstel in en de overige werden verscheept naar Engeland. Het fort, gelegen op de landengte dat het schiereiland Quiberon met het vastenland verbindt, bood een bescherming voor de bevolking. Na de inname kreeg het fort zijn oorspronkelijke naam terug
 |
| Fort Penthièvre |
 |
| Georges Cadoudal |
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean_Rohu
- Ondertussen slaagt de Puisaye erin om d'Hervilly een tegenaanval in te laten zetten en het strategisch gelegen dorp Sainte-Barbe te heroveren.
Op 8 juli 1795 gaan de chouans van Tinténiac en Cadoudal, aangevuld met 2000 émigrés, in de tegenaanval maar van zodra de verraste republikeinen begonnen weerstand te bieden sloegen de overgelopen republikeinse soldaten op de vlucht wat voor verwarring zorgde.D'Hervilly beval de terugtocht en de Puisaye zag zich genoodzaakt hetzelfde te doen. De republikeinen (*) namen definitief bezit van Sainte - Barbe.
(*) Hoche schreef een boodschap naar generaal Chérin: "Mon cher ami, les anglo-émigrés-chouans sont, ainsi que des rats, enfermés dans Quiberon où l'armée les tient bloqués. J'ai l'espoir que dans quelques jours nous en seront quittes"
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Nicolas_Hyacinthe_Ch%C3%A9rin
Locatie Sainte-Barbe
http://maps.google.be/maps?hl=nl&cp=21&gs_id=3w&xhr=t&bav=on.2,or.r_gc.r_pw.r_qf.,cf.osb&biw=1396&bih=683&wrapid=tljp1337619570458051&q=sainte+barbe+bretagne&um=1&ie=UTF-8&hq=&hnear=0x48106e822edbfab7:0xa0ca5cfb838b950,Sainte-Barbe,+Plouharnel,+France&gl=be&ei=lXS6T8r5CIP0-gbZmMivCg&sa=X&oi=geocode_result&ct=title&resnum=1&sqi=2&ved=0CCEQ8gEwAA
Bataille de Plouharnel
 |
| Bataille de Plouharnel |
- Tijdens een overleg onder de legerleiding op 9 juli 1795, stelt Cadoudal voor om gebruik te maken van het overwicht op zee en eenheden chouans te vervoeren per schip en ze te laten ontschepen voorbij de linies van de republikeinen (*) om die ook in de rug aan te vallen. De operatie zou moeten afgerond zijn op 16 juli 1795 om dan een gezamenlijke aanval uit te voeren met de émigrés.
(*) De troepen van generaal Hoche zijn door de versterkingen die verschillende generaals hadden gestuurd uitgegroeid tot een getalsterkte van 23.000 man.
 |
| Jean Jan |
Jean Jan gaat aan wal Clohars-Carnoët en de anderen in Sarzeau.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean_Jan
- Op 15 juli 1795 komt een tweede Britse vloot van vrachtschepen, onder het bevel van Rawdon-Hastings i.e. lord Moira, aan in de baai van Quiberon, met aan boord 2000 émigrés met hun bevelhebber generaal de Sombreuil.
(*) Aan boord was ook het antwoord van Windham, de Britse minister van oorlog, op de brief die de Puisaye had gestuurd op 27 juni 1795 na zijn dispuut met d'Hervilly. In het antwoord wordt de Puisaye herbevestigd als opperbevelhebber
http://en.wikipedia.org/wiki/Francis_Rawdon-Hastings,_1st_Marquess_of_Hastings
http://fr.wikipedia.org/wiki/Charles_de_Sombreuil
- de Puisaye kan niet ingaan op de vraag van de Sombreuil om het offensief een dag uit te stellen, dit om de émigrés toe te laten te ontschepen en zich te bewapenen om alsnog aan de gevechten deel te kunnen nemen, omdat hij gecoördineerd wil aanvallen met Tinténiac.
- In de nacht van 15 -16 juli 1795 scheept Vauban met 1500 chouans in op de schepen van Warren en gaat aan wal, als afleidingsmanoeuvre, in Carnac.
- Op 16 juli 1795 om 03.30 h gaat Vauban in de aanval (*) maar moet wijken en scheept opnieuw in.
(*) Vauban had met de Puisaye afgesproken een vuurpijl af te schieten bij het begin van de aanval en een tweede bij een evetueel terugplooien. de Puisaye interpreteert de eerste verkeerd en merkt de tweede niet op.
- de Puisaye die bij het geluid van de eerste vuurpijl denkt dat Tinténiac in de aanval is gegaan, geeft d'Hervilly het bevel tot de aanval over te gaan.
De 2600 émigrés en de1600 chouans zijn echter niet opgewassen tegen de 18000 republikeinse soldaten van generaal Lemoine en moeten zich terugtrekken (*) in het Fort Penthièvre.
(*) Aanvankelijk houden ze stand, maar wanneer d'Hervilly gewond wordt slaan de émigrés op de vlucht. Vauban die ondertussen is teruggekeerd slaagt erin de aftocht te dekken. De royalisten tellen een 400 gesneuvelden en een duizendtal gekwetsten. d'Hervilly zal op 14 november 1795 in Londen aan zijn verwondingen bezwijken.
Bataille de Quiberon
- Generaal Hoche, die beschikt over meer dan 15000 soldaten, wil komaf maken met de Royalisten die zich hebben teruggetrokken in het Fort Penthièvre en het fort bij verrassing innemen, liever dan een langdurig beleg dat bepaalde van zijn officieren en de représentants en mission voorstellen
De Royalisten beschikten over de 2000 émigrés van de Sombreuil, ongeveer nog 2000 strijdvaardige mannen van de divisie van d'Hervilly en een 5000 chouans die in het fort waren achtergebleven.
- Twee onderofficieren Antoine Mauvage et Nicolas Litté et de kanonnier David Goujou die deel uitmaakten van het garnizoen in het Fort Sans-culotte en die na de inname door de Royalisten verplicht waren met hen mee te vechten, benaderden de republikeinen en boden hun diensten aan om het fort bij verrassing in te nemen, hierbij aanvoerend dat de meerderheid van de gedwongen overlopers (*) bereid zouden zijn opnieuw het kamp van de republikeinen te kiezen.
(*) Een 2000-tal soldaten die in Engeland gevangen zaten waren bij de émigrés ingelijfd.
- In de nacht (*) van 20 juli 1795 zet Hoche de aanval in, maar trekt zich terug wanneer de Royalisten hevig weerstand bieden.
Wanneer echter de officier Mesnage erin slaagt met zijn manschappen de muren van het fort te beklimmen kiezen veel gedwongen overlopers zijn kant.
Hoche zet hierop opnieuw de aanval in en maakt zich meester van het fort.
(*) Hoche profiteert van een storm waardoor de Engelse schepen verder van de kust moeten ankeren en het moeilijker is met hun geschut de landengte te bestoken. Wanneer ze het toch doen vallen er verschillende doden onder de beide strijdende partijen maar ook onder de burgerbevolking.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jacques_Mesnage
- de Puisaye slaagt erin 1300 chouans ,900 émigrés en 900 burgers te laten ontkomen door in te schepen (*) op de Engelse schepen.
De émigrés werden ontscheept op île d'Houat .De chouans en de burgers daarentegen werden aan wal gezet bij Lorient waar ze door de republikeinen werden gevangen genomen.
(*) de Puisaye zal achteraf verweten worden het gevecht te hebben ontvlucht en hij valt in ongenade bij de comte d'Artois.
 |
| La déroute du Quiberon |
On raconte que le commodore Waren, qui dirigeait l'escadre anglaise, tenta de sauver le plus grand nombre possible d'émigrés fuyant l'armée républicaine. Plusieurs d'entre eux, apercevant les chaloupes, étaient entrés dans l'eau jusqu'au cou; seules leurs têtes dépassaient, sur lesquelles tiraient les soldats de Hoche depuis le rivage. Quelquefois, les fugitifs essayaient de monter sur les chaloupes déjà pleines; ceux qui s'y trouvaient, par crainte de couler, coupaient les mains des naufragés à coups de sabre.
- Bij de strijd lieten 150 royalisten het leven en een 100-tal verdronken tijdens de vluchtpoging.
Er werden na de strijd ca. 3600 chouans en 2600 émigrés gevangen genomen, waaronder een 1600 republikeinen die niet van kamp waren veranderd.( 1200 van de 2800 republikeinen die gedwongen waren met de royalisten mee te vechten waren wel overgelopen). Na hun vlucht werden er nog 1300 chouans en 900 burgers gevangen genomen. Tijdens de vluchtpoging van de royalisten zouden een 700 burgers zijn verdronken.
Bij de republikeinen blijven de verliezen beperkt tor 20 doden en 60 gewonden.
- Op 21 juli 1795 start generaal Hoche de onderhandelingen met de Sombreuil die als laatste weerstand bood in Port Haliguen. Enkele dagen later capituleren (*) de Royalisten.
(*) de Sombreuil aanvaardde de capitulatie onder de belofte dat de émigrés terug konden inschepen. Hijzelf werd gevangen genomen en op 28 juli 1795 geëxecuteerd. Hij wordt de "Héros de Quiberon" genoemd.
- De tocht van l'Armée rouge
Bataille de Josselin
.jpg) |
| Vincent de Tinténiac (1764-1795) |
(*) De comte de Provence had zich op 8 juni 1795, bij de dood van de dauphin Louis XVII, zichzelf tot koning uitgeroepen.
- De officieren behorend tot de émigrés zijn geneigd het bevel op te volgen, Cadoudal daarentegen wil oprukken naar Quiberon aanvoerend dat Louis XVIII zich in Verona bevindt en de geplande operaties niet kan wijzigen.
Tinténiac besluit met zijn troepen(*), ondertussen aangegroeid tot 5000 manschappen, op te rukken naar Quiberon m
(*) Ze hadden de rode Engelse uniformen aangetrokken om de republikeinen te doen geloven in een Engelse invasie, vandaar de naam " Armée rouge"
Wanneer de republikeinen, sterk in ondertal, een uitval wagen wordt Tinténiac dodelijk getroffen. De officieren van de émigrés kiezen vicomte de Pontbellanger als hun opperbevelhebber, dit tegen de zin van de chouans (*) die Cadoudal verkiezen.
(*) Als gevolg hiervan deserteren veel chouans, zodat het Armée rouge slinkt tot 3000 manschappen.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Antoine-Henry_d%27Amphernet_de_Pontbellanger
- de Pontbellanger geeft het bevel koers te zetten naar de baai van Saint-Brieuc.
De royalisten bereiken de baai van Saint-Brieuc op 21 juli 1795 en wachten tevergeefs op de komst van een Engelse vloot.
 |
| Cadoudal (1771-1804) |
Cadoudal neemt het bevel over, slaagt erin de aanrukkende republikeinen te ontwijken en leidt zijn troepen naar de Morbihan en geeft hen het bevel naar hun huizen terug te keren.
(*) de Cadoudal verleent uiteindelijk gratie aan de Pontbellanger.
- Bilan van de operatie Quiberon
- De ganse militaire operatie was een contrarevolutionaire daad die uiteindelijk funest is geweest voor de royalistische beweging.
- Volgens de wet moesten royalisten gevangen genomen met de wapens in de hand terechtgesteld worden.
Hoche bekwam van de Convention gratie voor de chouans. Van de 5000 gevangen chouans werden er 2000 vrijgelaten mits betaling van losgeld en de overige 3000 werden deels vrijgesproken of tot gevangenisstraf veroordeeld.
Ook de burgers werden vrijgelaten maar van de gevangen émigrés werden er 748, waaronder de Sombreuil, te Vannes gefusilleerd in de periode 1-25 augustus 1795.(*) Ze staan bekend als de "Martyrs de Quiberon".
(*) Wanneer Charette dit verneemt laat hij een 400-tal republikeinse soldaten, die gevangen werden genomen op 25 juni 1795 bij de inname van het camp des Essarts en op 28 juni 1795 na een hinderlaag te Beaulieu-sous-la-Roche fusilleren. Charette had eerst een ruil voorgesteld maar Gaudin,de représentant en mission in Sables d'Olonne, weigerde.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph-Marie_Gaudin
De expeditie naar île d'Yeu
De vloot, met 5000 émigrés en engelse soldaten, komt aan op 12 september 1795 op île d'Houat een eiland dichtbij Quiberon.
- De émigrés vertellen dat de nederlaag in Quiberon het moreel van de chouans heeft aangetast en dat enkel een grote troepenmacht hen kan overhalen terug de wapens op te nemen.
- De comte d'Artois, die reeds op 23 augustus 1795 een boodschap had gestuurd naar Charette, hoopt dat die met een leger van 25.000 man ter hulp komt.
- Na gedurende verschillende dagen ontschepingen gesimuleerd te hebben bij Croisic e.a. komt de vloot op 25 september 1795 aan het eiland Noirmoutier in de baie Bourgneuf.
Generaal Cambray bood met zijn artillerie zodanig veel weerstand dat de generaal Doyle het bevel gaf koers te zetten naar île d'Yeu.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Alexis_Aim%C3%A9_Pierre_Cambray
http://en.wikipedia.org/wiki/Sir_John_Doyle,_1st_Baronet
- Op 30 september 1795 wordt île d'Yeu ingenomen. Enkele matrozen die met een roeiboot weten te ontsnappen verwittigen generaal Hoche die zich met 400 ruiters in les Sables d'Olonne bevindt.
 |
| Comte d'Artois |
http://fr.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois-Athanase_Charette_de_La_Contrie
- Charette had op 16 september 1795 een bericht gestuurd waarin hij aanraadde aan land te gaan in de baie d'Aiguillon, gans in het zuiden van de Vendée, omdat hij zich na de nederlaag in Saint-Cyr-en Talmondais gedwongen was zich terug te trekken in de Bocage, ver van de kust.
- Op 5 oktober 1795 zendt de comte d'Artois, die het eerdere bericht van Charette niet had ontvangen en geen weet had van de nederlaag te Saint-Cyr-en Talmondais, een bericht naar Charette waarin hij hem beveelt een plaats aan te duiden waar hij aan land kan gaan.
"Je vous demande, je vous ordonne même de me donner un point quelconque depuis Bourgneuf jusqu'à la pointe d'Aiguillon, où vous puissiez porter à ce jour nommé, un corps de quelques centaines de chevaux ; je m'y trouverais sans faute... Tous les retards que j'éprouve m'affectent, mais il n'affaibliront pas ma constance ni la solidité de ma résolution "
- Charette stuurt dezelfde dag een boodschap (*) die echter onderschept wordt en waarin hij Saint-Jean-de-Monts als landingsplaats voorstelt.
(*) was geen antwoord!
- De manschappen geraken gedemoraliseerd door het gure weer op het woeste eiland met een plaatselijke bevolking die hen vijandig gezind is.
- Er komen boodschappers uit Bretagne met het verzoek aldaar een landing uit te voeren. De comte d'Artois die niets meer wil te maken hebben met de Puisaye stuurt de boodschappers terug met vage beloftes.
- Ondertussen is de zee zo woelig geworden dat de Engelsen vrezen voor hun vloot en druk uitoefenen op de comte d'Artois om de operatie af te breken.
- Charette die denkt dat de comte d'Artois aan land zal gaan in Saint-Jean-de-Monts weet met enkele ruiters aan de omsingeling van de republikeinse troepen te ontkomen en begeeft zich naar de kust.Wanneer hij een schuit ziet naderen denkt hij dat het de comte d'Artois is maar het is de marquis de Grignon die hem komt berichten (*) dat de landing onmogelijk wordt.
(*) De marquis de Grignon had een geschenk bij van de comte d'Artois, een zwaard met de inscriptie " je ne cède jamais"
- Charette blijft hopen, neemt zelf het innitiatief zich te verzoenen met Stofflet en stuurt marquis de Rivière naar île d'Yeu maar bij diens aankomst is de comte d'Artois reeds ingescheept naar Engeland.De marquis de Rivière denkt echter dat de comte d'Artois naar Bretagne is afgevaren.
- Op 21 november 1795 komt een bericht van de comte d'Artois met de melding dat de landing niet is kunnen doorgaan maar met de belofte terug te komen. Hij legt de schuld voor de mislukking bij de Engelsen.
(*) Charette zal hierna verklaren : "Les Anglais ont joué nos princes et par contrecoup nous ont indignement trahis ; il ne nous restera de ressources qu'en nous-mêmes et nos moyens sont faibles"
- De ganse militaire operatie Quiberon was een contrarevolutionaire daad die uiteindelijk funest is geweest voor de royalistische beweging.
Kalender tijdens de Revolutie
http://fr.wikipedia.org/wiki/Mod%C3%A8le:Calendrier_r%C3%A9publicain/Y2
Bronnen:
La Révolution Française - Pierre Gaxotte (ISBN 978 2 213 01564 4)
De Franse Revolutie - dr. A.D.J.M Verbeek (9789031 504305)
http://www.royet.org/nea1789-1794/ihm/nea1789-1794.htm
http://www.diagnopsy.com/Revolution/index.htm
http://www.histoire-france.net/epoque/revolution-francaise.html#lien1
http://www.histoire-fr.com/revolution_francaise.htm
http://home.nordnet.fr/~blatouche/revolution.html
http://home.nordnet.fr/blatouche/accueil.html
http://revolution.1789.free.fr/page-1.htm
http://chrisagde.free.fr/histrevol/revolution.htm
http://www.cosmovisions.com/ChronoRevolutionFrancaise.htm
http://ariane-genealogie.net/france1/index/index_revolution.htm
http://acteursrevolution.unblog.fr/
http://www.1789-1815.com/personnages.htm
http://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://www.histoire-en-ligne.com/spip.php?article168
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Loi_vot%C3%A9e_sous_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://fr.wikisource.org/wiki/Histoire_de_France_(Jacques_Bainville)/Chapitre_XV
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Personnalit%C3%A9_guillotin%C3%A9e_durant_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://www.atlas1792-1804.fr/index.html
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_sections_r%C3%A9volutionnaires_de_Paris
http://fr.wikipedia.org/wiki/Journaliste_sous_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://les.guillotines.free.fr/
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_de_la_Convention_nationale
http://laliberteoulamort.jimdo.com/
http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise/140733
http://www.ebook-en-poche.fr/media/gratuits/ebook_RevolutionFrancaise_OK.pdf
http://www.bude-orleans.org/lespages/34etud/chouans.html#8
Geen opmerkingen:
Een reactie posten