La Révolution Française ( deel 8 : Einde van de Législative )

In deel 8 behandelen we de eerste maanden na het einde van de monarchie met de vorming van de commune révolutionnaire en de conseil exécutif provisoire.
la Fayette verlaat Frankrijk en Danton treedt op het voorplan, maar doet niets om de terreur van september 1792 te voorkomen.Er wordt met de Convention een nieuwe wetgevende vergadering gevormd en de "slag" van Valmy betekent de redding van de Revolutie.

De Franse Revolutie - Index -
http://dirkdrubbel.blogspot.com/2011/12/la-revolution-francaise-index.html



Na 10 augustus 1792

- Op 10 augustus 1792 betekent het einde van de monarchie.
- De Assemblée législative stemt de bijeenroeping van de Convention, een vergadering die zich moet uitspreken over de te nemen maatregelen om de soevereiniteit van het volk te waarborgen.
- Wegens de schorsing van de koning wordt er een nieuwe uitvoerende macht opgericht, de conseil exécutif provisoire, bestaande uit 6 leden.


Danton
(1759-1794)

  Danton (*), een advocaat met redenaarstalent en begiftigd met een stentorstem, neemt de portefeuille van Justitie en herstelt de afgezette Girondins in hun functie :  Servan als minister van oorlog, Roland op binnenlandse zaken en Clavière op financiën. Lebrun-Tondu neemt de portefeuille van buitenlandse zaken en Monge die van de marine.
(*) Danton werd de ´´Mirabeau de la canaille´´ genoemd

http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_Servan
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-
Marie_Roland_de_La_Plati%C3%A8re
http://fr.wikipedia.org/wiki/%C3%89tienne_Clavi%C3%A8re
http://fr.wikipedia.org/wiki/Lebrun-Tondu
http://fr.wikipedia.org/wiki/Gaspard_Monge

Gaspard monge

De Girondins die wat vijandig staan tegenover het revolutionaire Parijs vinden in de populaire Danton de ideale verbindingsman tussen de Conseil exécutif en de Commune insurrectionnelle. 
Danton zal op korte termijn de verdediging van het land tegen de Oostenrijkse dreiging organiseren.

http://fr.wikipedia.org/wiki/Danton
http://www.cosmovisions.com/Danton.htm

Jules-François Paré 

Danton omringt zich met Desmoulins, Fabre d´Eglantine. Barère, Collot d´Herbois en Paré. Robespierre weigert in zijn dienst te werken.


http://www.cosmovisions.com/Desmoulins.htm
http://www.cosmovisions.com/FabreEglantine.htm
http://fr.wikipedia.org/wiki/Bar%C3%A8re
http://www.cosmovisions.com/CollotHerbois.htm
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jules_Fran%C3%A7ois_Par%C3%A9

Jean Nicolas Pache

- Op 11 augustus 1792 wordt het aantal vertegenwoordigers  per section verhoogd en telt de Commune insurrectionnelle 288 leden.Nieuwe leden zijn o.a. Robespierre, Marat, Chaumette, Billaud-Varenne, Pache e.a. De organisatie wordt hierdoor machtiger om het hoofd te bieden aan de Assemblée législative.
(*)Op 13 augustus 1792 neemt de commune insurrectionnelle de naam aan van Conseil général de la commune
http://fr.wikipedia.org/wiki/Pierre-Gaspard_Chaumette
http://fr.wikipedia.org/wiki/Billaud-Varenne
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Nicolas_Pache

- Op 11 augustus 1792 worden reeds schikkingen getroffen om in september 1792 de Convention bijeen te roepen.  

Robespierre
(1758-1794)

De commune insurrectioinnelle (*), onder druk van Robespierre en Marat, accentueert de republikeinse beweging door een aantal maatregelen :

* De aanspreektitel ´´ monsieur´´ wordt vervangen door ´´citoyen´´.
* De arresten van de commune worden gedateerd met ´´ l´an 1 de l´égalité ´´
* De standbeelden van Louis XIV en Henri IV worden neergehaald.
* De borstbeelden van o.a. Necker,Bailly en la Fayette worden vernietigd.
*  De inbeslagname en verkoop van de eigendommen van emigranten.
*  De deportatie van de refractaires.

* Op 19 augustus 1792  wordt een uitzonderingsrechtbank opgericht om royalisten te berechten. 

Marat

- Er worden verschillende royalisten veroordeeld en terechtgesteld met de guillotine, die voor de gelegenheid werd opgesteld op de Place du Carrousel, o.a. de Laporte, een voormalig minister onder Louis XVI en de journalist Durosoy.
http://www.cosmovisions.com/Robespierre.htm
http://www.cosmovisions.com/Marat.htm
http://fr.wikipedia.org/wiki/Arnaud_de_Laporte
http://fr.wikipedia.org/wiki/Barnab%C3%A9_Farmian_Durosoy






- Uiteindelijk wordt de macht gedeeld door drie groeperingen :
De commune die de opstand gedirigeerd heeft is samengesteld uit 82 commissaires en 288 leden, verkozen bij algemeen stemrecht. Robespierre wordt de leider van de Commune.
De Assemblée législative ,het enige constitutioneel wettelijke orgaan, waarvan de ganse rechtervleugel zich niet meer durft te vertonen. Van de 745 leden blijven er enkel 260 over.
De conseil exécutif onder leiding van Danton, die verlost van het vetorecht van de koning, alle macht naar zich toetrekt.

- Huguenin sluit een alliantie met de linkse députés van de Assemblée législative om een Convention nationale, in feite een nieuwe Assemblée die verkozen wordt bij algemeen stemrecht, bijeen te roepen om een nieuwe grondwet (constitution) uit te werken.

http://fr.wikipedia.org/wiki/Sulpice_Huguenin

la Fayette
(1757-1854)

- Wanneer la Fayette de gevangenneming van Louis XVI verneemt, legt hij bij de directoire van het département des Ardennes, de plaats waar hij zich met zijn troepen bevindt, een verklaring af waarbij hij de nieuwe bestuursorganen niet herkent.
http://www.cosmovisions.com/Fayette.htm

Charles François Dumouriez

- Wanneer de Assemblée hem op 19 augustus 1792 aanklaagt en zijn aanhouding beveelt, overweegt hij naar Parijs op te trekken. Nadat zijn troepen hem niet willen volgen, besluit hij te emigreren met enkele van zijn officieren zoals Latour Maubourg, Alexandre de Lameth, Bureau de Pusy e.a.  Hij wordt aangehouden en door de Oostenrijkers gevangengezet in Olomuc in Moravië.
Dumouriez neemt zijn plaats in aan het hoofd van het armée du Nord.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Charles_C%C3%A9sar_de_Fay_de_La_Tour-Maubourg

http://fr.wikipedia.org/wiki/Alexandre_de_Lameth
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Xavier_Bureau_de_Pusy
http://fr.wikipedia.org/wiki/Dumouriez

Herzog
von Braunschweig

- Op 19 augustus 1792 gaat Herzog von Braunschweig, aan het hoofd van een leger bestaande uit 60.000 Pruisen,20.000 Oostenrijkers en enkele duizenden emigranten, in het offensief. 
http://fr.wikipedia.org/wiki/Charles-Guillaume-Ferdinand_de_Brunswick-Wolfenb%C3%BCttel

- Op 23 augustus 1792 valt de stad Longwy, in Lotharingen, zonder noemenswaardige tegenstand.(*)
(*)De Assemblée beslist dat Longwy, na een eventuele herovering, met de grond zal gelijkgemaakt worden. 

- De ontzetting in Parijs is groot in alle bestuursorganen.
Op 28 augustus 1792 zien de ministers - girondins de militaire situatie hopeloos in en stellen voor dat de regering zich terugtrekt beneden de Loire en zowel de staatskas als de koning meeneemt. Danton wijst dit voorstel af en laat een nieuwe rekruteringscampagne starten.

Joseph Beaurepaire

- Op 30 augustus 1792 tekent col.Beaurepaire, onder druk van de bevolking die een beschieting vreest, de overgave van Verdun aan de Pruisen, waarna hij zich van het leven zou hebben benomen.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Nicolas-Joseph_Beaurepaire

- Danton stelde de Assemblée maatregelen voor om de publieke veiligheid te verzekeren. (mesures de salut public)

visite domicilaire

Vanaf 30 augustus 1792, gedurende twee dagen werden huiszoekingen (visites domiciliaires) gehouden om de contrarevolutionairen en eventueel wapens te vinden.(*)
(*) 3000 personen werden aangehouden en opgesloten










- De Assemblée verrast door de excessen ontbindt de commune, in een poging de orde te herstellen. Wanneer Pétion echter,
op 1 september 1792, aan het hoofd van een delegatie, naar de Assemblée komt wordt de ontbinding herroepen.

- Marat komt overeen met Danton te wachten op een geschikte aanleiding om de Assemblée op te doeken.


De terreurdagen van 2-6 september 1792

- Op 2 september 1792 zijn er geruchten dat Verdun op het punt staat te vallen.
De commune slaat alarm en vaardigt uit dat alle weerbare mannen moeten verzamelen op het champ de Mars om naar Verdun te trekken. 
Wanneer de commune de Assemblée over haar maatregelen inlicht wordt ze door Vergniaud gefeliciteerd : " vous avez chanté la liberté, il faut la défendre "
Danton bestijgt daarop het spreekgestoelte en wakkert de geest van patriotisme aan met een vlammend discours dat eindigt met : " Pour les vaincre il faut de l´audace, encore de l´audace, toujours de l´audace et la France sera sauvée "
- Danton laat de Assemblée decreteren dat de doodstraf staat op het niet uitvoeren of belemmeren van de beslissingen van de conseil exécutif.
De dictatuur neemt hierbij bezit van Danton

- Een opeenvolging van slechte berichten zoals het bericht dat la Fayette zou zijn overgelopen naar de Oostenrijkers, de val Longwy en Verdun zorgt voor een gespannen toestand onder de bevolking van Parijs.
Er circuleren geruchten over verraad en samenzwering van de aristocraten en de réfractaires om de patriotes uit te moorden. Men zou zelfs de gevangenen hebben horen roepen ´´ vivent les Autrichiens ´´ . 
De geruchten worden aangewakkerd door de artikels van Marat, die de bevolking oproept het recht in eigen hand te nemen.

- De woede van de bevolking keert zich tegen de aristocraten en de geestelijkheid, met name de réfractaires en de insermentés.

prison de l´Abbaye

- De terreur begint op 2 september 1792 wanneer 23 réfractaires, op weg naar het prison de l´Abbaye, door een gewapende bende gedood worden.
In l´Abbaye zelf worden een groot aantal gevangenen omgebracht, waaronder vijftigtal gevangen Gardes Suisses  en de voormalige minister Montmorin.
Maillard, die we kennen van bij de val van de bastille en van bij de tocht naar Versailles in oktober 1789, treed op als snelrechter. Wanneer hij de woorden uitsprak " à la Force " was dit het teken dat de betrokkene bij het verlaten van de kamer onmiddellijk moest gedood worden. 
http://fr.wikipedia.org/wiki/Armand_Marc_de_Montmorin_Saint-H%C3%A9rem
 http://fr.wikipedia.org/wiki/Stanislas-Marie_Maillard

couvent des Carmes

- In het couvent des Carmes worden een vijftigtal insermentés gedood waaronder de gebroeders la Rochefoucauld, bisschoppen van Saintes en Beauvais.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Pierre-Louis_de_La_Rochefoucauld_(1744-1792)
http://fr.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois-Joseph_de_La_Rochefoucauld

De moord op prinses de Lamballe

- Op 3 september 1792 wordt in de gevangenis la Force de prinses de Lamballe,een vriendin en gezelschapsdame van Marie-Antoinette, omgebracht en haar hoofd op een speer rondgedragen tot aan le Temple, waar Marie-Antoinette gevangen zat.
Het teken dat een gevangene veroordeeld was tot de dood was de uitspraak ´´ élargissez Monsieur ``
http://fr.wikipedia.org/wiki/Madame_de_Lamballe

- Dezelfde taferelen spelen zich af in de andere gevangenissen  la Conciergerie, Châtelet, la Salpêtrière en Bicêtre.

- Marat stelt op 3 september 1792 een circulaire op dat ondertekend wordt door alle leden van het comité de surveillance (*) en medeondertekend door de minister van justitie, maar de handtekening aangebracht door Fabre d´Eglantine. De circulaire waarin hij oproept om het voorbeeld van Parijs te volgen, wordt verspreid in de departementen.
Er volgen slachtingen in Orleans, Versailles, Meaux en Reims.
Gedurende de vier dagen in september 1792 vallen er in totaal 1200 à 1400 slachtoffers waaronder aristocraten en priesters maar ook dieven, prostituees ...
http://fr.wikipedia.org/wiki/Fabre_d%27%C3%89glantine

- De commune laat gebeuren. Billaud-Varenne, lid van de commune en substituut van de procureur Manuel moedigt de moordenaars aan.

Tallien secretaris van de commune insurrectionnelle verdedigt de moordpartijen en stuurt een circulaire naar de provincies om hetzelfde te doen. 
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jacques_Nicolas_Billaud-Varenne
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Lambert_Tallien

- De Assemblée is geterroriseerd en durft niet tussenkomen.

-Danton, de enige die het had kunnen voorkomen verkiest niet tegen de commune in te gaan, misschien met in zijn achterhoofd de gedachte dat wanneer alle weerbare mannen weg zijn om het vaderland te verdedigen tegen het leger van von Braunschweig, het beter is dat de contrarevolutionairen uitgeschakeld zijn.



Valmy - 20 september 1792

http://fr.wikipedia.org/wiki/Bataille_de_Valmy

Dumouriez

- Na de val van Longwy en Verdun worden Thionville en Lille belegerd.
- Op 14 september 1792 steken de Pruisen onder bevel van von Braunschweig de Argonne over waarna de weg naar Parijs openligt.
Dumouriez, die la Fayette opvolgde als bevelhebber van l´Armée du Nord, trekt zich met zijn troepen terug richting la Champagne en maakt op 19 september 1792 in Sainte- Menehould verbinding met l´Armée de la Moselle onder bevel van generaal Kellermann.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois_Christophe_Kellermann

Kellermann

 Dumouriez was erin geslaagd, met de hulp van oud-militairen, van  het groot aantal nieuwe onervaren vrijwilligers een slagvaardig leger te vormen.
De Franse troepen nemen hun stellingen in op de heuvel van Valmy.
- De strijd begint met vier uren durende beschietingen door de artillerie van beide kanten.
Wanneer von Braunschweig zijn troepen bevel geeft te chargeren worden ze door de Fransen teruggeslagen onder de kreet ´´ vive la Nation´´.
Kellermann was erin geslaagd zijn troepen te enthousiasmeren met de woorden : 
« Camarades, voilà le moment de la victoire; laissons avancer l’ennemi sans tirer un seul coup de fusil, et chargeons-le à la baïonnette. »

Bataille de Valmy

- Tijdens de slag te Valmy was von Braunschweig zo onder de indruk van de weerbaarheid van de Fransen en de vuurkracht van de Franse artillerie (*) dat hij verkiest zich terug te trekken. Het leger van von Braunschweig was 100.000 man sterk tegenover 25.000 Fransen. De verliezen waren onbeduidend : 300 Fransen en 184 Pruisen.
(*) De Franse artillerie, hervormd door de Gribeauval, was wegens haar wendbaarheid en standaardisatie (beperkt aantal kalibers) superieur aan de Pruisische artillerie.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean-Baptiste_Vaquette_de_Gribeauval

- Over het mirakel van Valmy (*) schreef Goethe die bij de slag aanwezig was sprak de profetische woorden :
Von hier und heute geht eine neue Epoche der Weltgeschichte aus, und ihr könnt sagen, ihr seid dabei gewesen.“

(*)Er doen verschillende theoriëen de ronde over de houding van von Braunschweig:
- Danton zou von Braunschweig hebben omgekocht met de Franse kroonjuwelen, die kort voordien waren ontvreemd.
- Friedrich Wilhelm II, koning van Pruisen zou von Braunschweig hebben teruggeroepen omdat hij hem nodig had als tegengewicht tegen Rusland bij de verdeling van Polen.
- Er zou een epidemie van dysenterie zijn uitgebroken onder de Pruisische troepen door het eten van onrijpe druiven.
- De Pruisische soldaten, vermoeid na een lange mars onder aanhoudende regen,  zouden niet gemotiveerd geweest zijn om strijd te leveren in een vreemd land .
- Friedrich Wilhelm II zou onderhandeld hebben met Westermann en Benoist, twee commissarissen van de Conseil exécutif. Hij zou ze om de tuin hebben geleid met enkele vage beloften en verklaringen gericht tegen het Oostenrijks Hof en de keizer Franz II .

 - Kellermann was de held van Valmy, maar Danton was de held in Parijs, het zinnebeeld van de weerstand : hij had de conseil exécutif in Parijs gehouden, hij had ervoor gezorgd dat duizenden vrijwilligers zich aanmeldden en hij had Dumouriez ondersteund bij zijn aanstelling als bevelhebber van het Armée du Nord.

- Dumouriez heeft, volgens Gaxotte, de kans laten liggen om de Pruisische troepen, tijdens hun aftocht door de Argonne, af te maken. Hij wou niet alle bruggen opblazen met Pruisen omdat hij ervan overtuigd was dat Oostenrijk de enige echte vijand was. 


la Convention

Op 10 augustus 1792, na de inname van de Tuileries, besluit de Assemblée législative dat er een nieuwe wetgevende vergadering moet worden gevormd, de Convention nationale.
De verkiezingen, volgens algemeen stemrecht, hebben plaats midden in de woelige periode augustus - september 1792 .
De eerste vergadering zal plaatsvinden op 20 september 1792 in een zaal van de Tuileries onder voorzitterschap van Pétion.

Besluit

- De ´´ overwinning´´ in Valmy heeft de Revolutie gered. Het einde van de monarchie lijkt een feit, alhoewel velen, o.a. Danton, voorstander zijn van een constitutionele monarchie. 


Bronnen:


Wereldgeschiedenis vol 10 (ISBN 978 90 776 8695 9)
Wereldgeschiedenis in beeld (ISBN 978 1 40548 167 0)
La Révolution Française - Pierre Gaxotte (ISBN 978 2 213 01564 4)
http://www.diagnopsy.com/Revolution/index.htm
http://www.histoire-france.net/epoque/revolution-francaise.html#lien1
http://www.histoire-fr.com/revolution_francaise.htm
http://home.nordnet.fr/~blatouche/revolution.html
http://revolution.1789.free.fr/page-1.htm
http://chrisagde.free.fr/histrevol/revolution.htm
http://www.cosmovisions.com/ChronoRevolutionFrancaise.htm
http://ariane-genealogie.net/france1/index/index_revolution.htm
http://fr.wikipedia.org/wiki/R%c3%a9volution_fran%c3%a7aise
http://www.histoire-en-ligne.com/spip.php?article168
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Loi_vot%C3%A9e_sous_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://fr.wikisource.org/wiki/Histoire_de_France_(Jacques_Bainville)/Chapitre_XV