Blog uit Duffel

30 juli 2012

La Révolution Française (deel 20 - De expeditie van Bonaparte naar Egypte)

In deel 21 geven we het relaas van de expeditie die Bonaparte ondernam naar Egypte.
De Directoire kon met de bezetting van Egypte de landengte van Suez, de kortste weg naar Indië een belangrijke handelspartner voor Engeland , afsluiten en was anderzijds voor een lange tijd bevrijd van de eigengereide en ambitieuze generaal Bonaparte.

De Franse Revolutie - Index -
http://dirkdrubbel.blogspot.com/2011/12/la-revolution-francaise-index.html



Doel van de expeditie


Bonaparte
- Op 24 februari 1798 stelt generaal Bonaparte, in een rapport aan Barras, de invasie in Egypte voor met als doel enerzijds het verlies van koloniën te compenseren en anderzijds de controle (*)te verwerven over de landengte van Suez, een voor de Engelsen belangrijke route naar Indië.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Napol%C3%A9on_Bonaparte









Talleyrand
(*) Bonaparte had het idee opgevat, na het lezen van een verslag dat ten tijde van Louis XIV aan het ministerie van buitenlandse zaken was voorgelegd en dat erin bestond in dit gebied een kolonie te vestigen dat als tussenstop kon dienen bij het handelsverkeer met Indië. Hij had over zijn plan overlegd met Talleyrand, minister van buitenlandse zaken.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Talleyrand








- Een groot bezwaar was echter dat Egypte deel uitmaakte van het Ottomaanse Rijk, een oude bondgenoot van Frankrijk. De Directoire aanvaardt op 5 maart 1798 het voorstel en is bovendien de langdurige afwezigheid van de eigengereide (*) Bonaparte, die ze als een bedreiging voor de Republiek aanzien, niet ongenegen.
(*) de Directoire beseft dat de campagne kan mislukken, enkel en alleen al wanneer de vloot door de Engelse vloot onderschept wordt, maar beseft eveneens dat bij mislukking, het volk zich eerder tegen Bonaparte dan tegen de Directoire zou keren.
Bonaparte rekent erop dat hij, eens meester van Egypte, zich nog meer ongebonden en onafhankelijk kan gedragen en dat zijn leger enkel zijn orders zou opvolgen.

De expeditie


- Op 19 mei 1798 vertrekt een vloot van 55 oorlogsschepen en 280 transportschepen uit de havens Toulon, Marseille, Genua en Civitavecchia nabij Rome. De expeditie (*) staat onder de leiding van Bonaparte aan het hoofd van een leger van 40.000 man en 10.000 zeelui.



Claude Bertholet

Joseph Fourrier













(*) Verschillende wetenschappers met o.a de chirurg Larrey, de chemicus Berthollet, de wiskundige Monge,de fysicus Fourier e.a. namen aan de campagne deel om de rijkdommen van Egypte te ontdekken. ( vandaar de benaming Expeditie)
http://fr.wikipedia.org/wiki/Dominique_Larrey
http://fr.wikipedia.org/wiki/Claude_Louis_Berthollet
http://fr.wikipedia.org/wiki/Gaspard_Monge
http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_Fourier



Joachim Murat


Louis Bonaparte













De generaals Kleber, Murat, Berthier en Dessaix, zijn broer Louis Bonaparte en zijn schoonzoon Eugène de Beauharnais maakten deel uit van de onmiddellijke entourage van Napoleon Bonaparte.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Kl%C3%A9ber
http://fr.wikipedia.org/wiki/Joachim_Murat
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis-Alexandre_Berthier
http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_Marie_Dessaix
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Bonaparte
http://fr.wikipedia.org/wiki/Eug%C3%A8ne_de_Beauharnais




  • Wanneer de soldaten inschepen worden ze toegesproken en aangevuurd door Bonaparte :
" Soldats ! vous êtes une des ailes de l’armée d'Angleterre. Vous avez fait la guerre des montagnes, des plaines et des sièges ; il vous reste à faire la guerre maritime. Les légions romaines, que vous avez quelquefois imitées, mais pas encore égalées, combattaient Carthage tour à tour sur cette même mer et aux plaines de Zama. La victoire ne les abandonna jamais, parce que constamment elles furent braves, patientes à supporter les fatigues, disciplinées et unies entre elles… Soldats, matelots, vous avez été jusqu’à ce jour négligés ; aujourd’hui, la plus grande sollicitude de la République est pour vous… Le génie de la liberté, qui a rendu, dès sa naissance, la République, arbitre de l’Europe, veut qu’elle le soit des mers et des nations les plus lointaines."

De campagne in Egypte
- Op 6 juni 1789 wordt Malta (*) ingenomen wanneer Ferdinand von Hompesch, de grootmeester van de Malterzerorde, de Franse troepen weigert aan land te laten komen.
(*) Malta met zijn imposante burcht, la Valette, was strategisch goed gelegen om de Engelse vloot af te houden.
http://de.wikipedia.org/wiki/Ferdinand_von_Hompesch_zu_Bolheim

- Op weg naar Egypte waarschuwt Bonaparte zijn manschappen, in een boodschap, om respect te betonen voor de Oosterse cultuur :
" Soldats ! Vous allez entreprendre une conquête dont les effets sur la civilisation et le commerce du monde sont incalculables. Vous porterez à l'Angleterre le coup le plus sûr et le plus sensible, en attendant que vous puissiez lui donner le coup de mort. Les beys mameluks, qui favorisent exclusivement le commerce anglais, qui ont couvert d'avanies nos négociants et tyrannisent les malheureux habitants du Nil, quelques jours après notre arrivée n'existeront plus.
Les peuples avec lesquels nous allons vivre sont mahométans ; leur premier article de foi est celui-ci : « Il n’y a d’autre Dieu que Dieu, et Mahomet est son prophète ». Ne les contredites pas ; agissez avec eux comme vous avez agi avec les Juifs, avec les Italiens ; ayez des égards pour leurs muphtis et pour leurs imans, comme vous en avez eu pour les rabbins et les évêques. Ayez pour les cérémonies que prescrit l’Alcoran, pour les mosquées, la même tolérance que vous avez eue pour les couvents, pour les synagogues, pour la religion de Moïse et celle de Jésus-Christ. Les légions romaines protégeaient toutes les religions. Vous trouverez ici des usages différents de ceux de l’Europe, il faut vous y accoutumer. Les peuples chez lesquels nous allons, traitent les femmes différemment que nous ; mais dans tous les pays celui qui viole est un monstre. Le pillage n’enrichit qu’un petit nombre d’hommes ; il nous déshonore, il détruit nos ressources ; il nous rend ennemis des peuples qu’il est de notre intérêt d’avoir pour amis. La première ville que nous allons rencontrer a été bâtie par Alexandre. Nous trouverons à chaque pas de grands souvenirs dignes d’exciter l’émulation des Français"

- Op 2 juli 1789 wordt Alexandrië zonder veel tegenstand ingenomen. Ditmaal richt Bonaparte zich in een boodschap tot de bevolking en beloofd hen de bevrijding (*) van de Mamelukken :
" Depuis trop longtemps les beys qui gouvernent l’Égypte insultent la nation française et couvrent ses négociants d’avanies. L’heure de leur châtiment est arrivée. Depuis trop longtemps ce ramassis d’esclaves, achetés dans le Caucase et la Géorgie, tyrannise la plus belle partie du monde ; mais Dieu, de qui dépend tout, a ordonné que leur empire finisse. Peuple de l’Égypte, on vous dira que je viens pour détruire votre religion, ne le croyez pas ; répondez que je viens vous restituer vos droits, punir les usurpateurs, et que je respecte Dieu, son prophète et le Coran plus que les Mameloucks. Dites-leur que tous les hommes sont égaux devant Dieu ; la sagesse, les talents, les vertus mettent seuls de la différence entre eux… Y a-t-il une plus belle terre ? elle appartient aux Mameloucks. Si l’Égypte est leur ferme, qu’ils montrent le bail que Dieu leur en a fait… Cadis, cheiks, imans, tchorbadjis, dites au peuple que nous sommes aussi de vrais musulmans. N’est-ce pas nous qui avons détruit les chevaliers de Malte ? N’est-ce pas nous qui avons détruit le pape qui disait qu’il fallait faire la guerre aux musulmans ? N’est-ce pas nous qui avons été dans tous les temps les amis du Grand-Seigneur et les ennemis de ses ennemis ?… Trois fois heureux ceux qui seront avec nous ! Ils prospèreront dans leur fortune et dans leur rang. Heureux ceux qui seront neutres ! Ils auront le temps de nous connaître, et ils se rangeront avec nous. Mais malheur, trois fois malheur à ceux qui s’armeront pour les Mameloucks et qui combattent contre nous ! Il n’y aura pas d’espérance pour eux, ils périront "

(*) Mamelukken waren oorspronkelijk slaven uit de Kaukasus en Georgië, meestal van Turkse origine, die tot militair waren opgeleid. Ze werden een machtige militaire kaste in de Moslimlanden, vooral in Egypte, waar ze politieke en militaire macht verwierven en het vaak tot sultan, emir of bey brachten.

- De slag bij de piramiden


bataille des pyramides
- Terwijl Kleber met 3000 man achterblijft ter verdediging van Alexandrië zetten de troepen van Bonaparte op 7 juli 1798 koers naar Caïro. Op 21 juli 1798 worden de Mamelukken onder het bevel van Mourad Bey (*)verpletterend verslagen bij de bataille des Pyramides.
(*) Mourad Bey en Ibrahim Bey heersten over Egypte.
Mourad vluchtte naat het Zuiden van Egypte terwijl Ibrahim de wijk nam naar Syrië.Generaal Dessaix kreeg opdracht Mourad te achtervolgen.

http://en.wikipedia.org/wiki/Murad_Bey
http://en.wikipedia.org/wiki/Ibrahim_Bey

- Op 24 juli 1798 trekt Bonaparte binnen in Caïro.



- De zeeslag bij Aboukir

Zeeslag bij Aboukir
Ontploffing van de Orient
- De Franse vloot, die onder bevel stond van viceadmiraal Brueys, was te groot om de haven binnen te varen en lag voor anker bij Aboukir.
Op 2 augustus 1798 wordt ze aangevallen door de Engelse vloot, onder het bevel van viceadmiraal Nelson, die reeds weken op zoek was naar de Fransen.Het grootste deel van de Franse oorlogsschepen wordt vernietigd (*) en viceadmiraal Brueys wordt gedood. De Fransen verliezen 5300 man, met 1700 doden, 600 gewonden en 3000 gevangenen.Slechts enkele schepen kunnen ontkomen naar Malta.
(*) Brueys die geen vertrouwen had in de staat van de schepen en de manschappen verkoos een defensieve positie in te nemen eerder dan het gevecht in open water aan te gaan.

- Vanaf dan is versterking van overzee onmogelijk.Bonaparte besluit soldaten te rekruteren uit plaatselijke slaven
http://fr.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7ois_Paul_de_Brueys_d%27Aigalliers
http://en.wikipedia.org/wiki/Horatio_Nelson,_1st_Viscount_Nelson

- Bonaparte, niet enkel een goed generaal maar ook een handig politicus, gedraagt zich als een soeverein.
  • Hij neemt met een delegatie militairen deel aan de feestelijkheden ter gelegenheid van de verjaardag van de profeet, wat hem de titel Ali Bonaparte (*) oplevert.
(*)Hij verklaart zichzelf "favori d'Allah" en "digne enfant du prophète"
  • Bonaparte organiseert de administratie naar westers model, richt een bibliotheek op alsook een instituut voor chemie en fysica, een observatorium,een museum van de oudheid, een plantentuin en een dierentuin.
- Nochtans zijn er voortdurend opstoten door het volk dat ontevreden is wegens de opgelegde belastingen, die dienen om de kosten van het leger te dragen.
- Op 22 september 1798 organiseert Bonaparte een feestelijke herdenking van stichting van de eerste Franse Republiek en heeft de volgende boodschap voor zijn soldaten:"Depuis l’Anglais, célèbre dans les arts et le commerce, jusqu’au hideux et féroce Bédouin, vous fixez les regards du monde. Soldats, votre destinée est belle… Dans ce jour, quarante millions de citoyens célèbrent l’ère du gouvernement représentatif, quarante millions de citoyens pensent à vous."

- Opstand in Caïro

de oskee Al-Azhar
- Op 22 oktober 1798 breekt in Caïro een opstand uit. Het volk, opgehitst door de imams, maakt jacht op de Fransen.(*) Gewapende groepen verschansen zich op verschillende plaatsen, vooral in de grote moskee Al-Azhar.
(*) Sulkowski, de meest geliefde adjudant wordt gedood en aan de honden gegeven.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_Sulkowski

- Bonaparte slaagt erin de opstand te onderdrukken.(*) De moskee wordt beschoten en de opstandelingen worden afgemaakt. De aanstichters van de revolte worden geëxecuteerd en de stad moet een forse boete betalen.
(*) Een onweer gepaard met donder en bliksem, ongewoon in deze contreien, zagen de bijgelovige opstandelingen als een verwittiging van de hemel en gaven zich over.

- Het kanaal van de farao's


- Bonaparte gaat met de wetenschappers Berthollet, Monge (*) e.a op zoek naar de Mosesfontein die hij bereikt op 28 december 1798.
Hij vindt ook de sporen van het "kanaal van de farao's" , een irrigatiekanaal aangelegd door Sesostris III en Necho II.Het kanaal geldt als de voorloper van het Suezkanaal.
(*) Monge beschreef alles in zijn monumentaal werk "Description de l'Égypte".
http://en.wikipedia.org/wiki/Senusret_III
http://nl.wikipedia.org/wiki/Necho_II




- De veldtocht in Syrië



De campagne in Syrië



- Het Ottomaanse Rijk sluit een overeenkomst met Engeland om her Franse expeditieleger langs twee zijden aan te vallen : met een troepenmacht vanuit het Noorden en met een troepenmacht van overzee, aangevoerd met Engelse schepen.

- Ondertussen bereikt Bonaparte het bericht dat Djezzar Pacha, een plaatselijke heerser, zich meester heeft gemaakt van het fort El-Arich.
http://en.wikipedia.org/wiki/Djezzar

- Bonaparte trekt met een leger van 10.000 man en verschillende generaals o.a. Kleber, Bon, Lannes, Murat, Caffarelli naar El-Arich.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Andr%C3%A9_Bon
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jean_Lannes
http://fr.wikipedia.org/wiki/Louis_Marie_de_Caffarelli_du_Falga

- El-Arich wordt op 19 februari 1799 ingenomen en terzelfdertijd worden de Mamelukken van Ibrahim Bey op de vlucht gedreven.
Op 7 maart 1799 wordt de belangrijke havenstad Jaffa ingenomen (*) en gaat de tocht verder naar Acre.
http://fr.wikipedia.org/wiki/El-Arich
http://fr.wikipedia.org/wiki/Jaffa
http://fr.wikipedia.org/wiki/Acre_(Isra%C3%ABl)

(*) Bonaparte laat in Jaffa een hospitaal bouwen om de soldaten die besmet zijn met de pest te verzorgen.
Na de inname worden 4000 gevangenen gefusilleerd of onthoofd, uit wraak omdat de bevelhebber van de stad een boodschapper van Bonaparte had laten onthoofden, ondanks zijn status van diplomaat.


Bataille du Mont Thabor
- Het beleg van Acre vangt aan op 20 maart 1799. Tijdens het beleg verneemt Bonaparte dat een Ottomaans leger,onder het bevel van Abdallah Pacha de Jordaan is overgestoken en op weg is naar Acre. Hij stuurt generaal Kleber met 4000 man om de 25.000 Ottomanen te intercepteren. Wanneer de Fransen op het punt staan te bezwijken, komt Bonaparte op 16 april 1799 met 3000 man van generaal Bon ter hulp en zet de Ottomanen onder kruisvuur.De Ottomanen worden onder grote verliezen verslagen in wat bekend staat als de bataille du Mont-Thabor.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Mont_Thabor_(Isra%C3%ABl)



- De belegerden in Acre, onder het bevel van Djezzar Pacha, blijven blijven standhouden (*) geholpen door een bevoorradingen met manschappen, munitie en voedsel van overzee.
(*) Antoine de Phélippeaux een émigré en medeleerling van Bonaparte in de artillerieschool wist de kanonnen zeer strategisch op te stellen wat mede aan de basis lag van het mislukken van het beleg.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Antoine_Le_Picard_de_Ph%C3%A9lippeaux


- Omdat het expeditieleger verzwakt is door de pest en de vele gevechten besluit Bonaparte uiteindelijk op 21 mei 1799 het beleg op te breken. Hij laat alle artillerie achter zodat de paarden, samen met die van de officieren en hemzelf, kunnen gebruikt worden om zieken en gewonden te vervoeren.
Bonaparte vertrekt 's nachts om de belegerden te verschalken en past op de terugtocht de tactiek van de verschroeide aarde toe.

- Bij de aankomst in Cairo houdt Bonaparte aan triomftocht om een negatieve weerklank van de mislukking in Acre te counteren.

- De veldslag bij Aboukir (25juli 1799)

- Op 14 juli 1799 zet een Engelse vloot 16.000 man, onder het bevel van Mustapha Pacha aan land op het schiereiland Aboukir en nemen de stad, die slechts door een paar honderd Fransen verdedigd werd, in.
http://fr.wikipedia.org/wiki/Aboukir

- Mourad Bey die erin geslaagd was de troepen van generaal Dessaix te ontwijken voegt zich bij hen.

- Bonaparte rukt met 10.000 manschappen van Dessaix en Lannes en met 1000 man van de cavalerie van Murat op naar Aboukir.

- De Engelse vloot is wegens het laagwater te ver van de kust verwijderd om met hun kanonnen de Fransen te beschieten. De Turken beschikken over een stevige redoute tussen hun linies en de zee.

Murat tijdens de slag te Aboukir
- Aanvankelijk worden de aarzelende Fransen tegengehouden maar wanneer Mustapha Pacha met zijn mannen uit het fort komt en de gesneuvelde Fransen laat onthoofden vallen de Fransen, uitzinnig van woede aan, zonder het bevel af te wachten.
Murat maakt terzelfdertijd met zijn cavalerie een omtrekkende beweging en sluit hierdoor de terugtocht voor de Turken af.
De rest van het Turkse leger tracht te ontkomen naar de schepen maar velen verdrinken. De overigen die in het fort verschanst waren geven zich na enige tijd over door gebrek aan water en voedsel. De Turken verliezen 5000 doden en 1500 gevangenen.

De terugkeer

Louis Berthier
- Op 23 augustus 1799 , nadat hij uit Engelse dagbladen de nederlaag van het Armée d'Italie en de peripetieën van de Directoire verneemt, draagt Bonaparte het bevel over aan Kleber en scheept met Berthier, Murat, Lannes e.a in op het fregat "Muiron".

- Op 1 oktober 1799 bereiken ze zonder problemen (*) de haven van Ajaccio in Corsica en op 8 oktober 1799 gaat Bonaparte aan land de in rede van Fréjus.
-Dezelfde dag spoedt hij zich met zijn stafchef Berthier naar Parijs.
(*) Gezien het aantal vijandige schepen die de Middellandse zee doorkruisten kan men van een klein mirakel


Na de mislukking van het beleg van Acre heeft Bonaparte zijn droom opgegeven om Constantinopel in te nemen en vervolgens door te stoten naar Indië om er een opstand tegen de Engelsen te ontketenen, die hen zou verplichten hun basis in het Oosten op te geven.


Kalender tijdens de Revolutie
http://fr.wikipedia.org/wiki/Mod%C3%A8le:Calendrier_r%C3%A9publicain/Y2


Bronnen:
La Révolution Française - Pierre Gaxotte (ISBN 978 2 213 01564 4)
De Franse Revolutie - dr. A.D.J.M Verbeek (9789031 504305)
http://www.royet.org/nea1789-1794/ihm/nea1789-1794.htm
http://www.diagnopsy.com/Revolution/index.htm
http://www.histoire-france.net/epoque/revolution-francaise.html#lien1
http://www.histoire-fr.com/revolution_francaise.htm
http://home.nordnet.fr/~blatouche/revolution.html
http://home.nordnet.fr/blatouche/accueil.html
http://revolution.1789.free.fr/page-1.htm
http://chrisagde.free.fr/histrevol/revolution.htm
http://www.cosmovisions.com/ChronoRevolutionFrancaise.htm
http://ariane-genealogie.net/france1/index/index_revolution.htm
http://acteursrevolution.unblog.fr/
http://www.1789-1815.com/personnages.htm
http://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://www.histoire-en-ligne.com/spip.php?article168
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Loi_vot%C3%A9e_sous_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://fr.wikisource.org/wiki/Histoire_de_France_(Jacques_Bainville)/Chapitre_XV
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Personnalit%C3%A9_guillotin%C3%A9e_durant_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://www.atlas1792-1804.fr/index.html
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_sections_r%C3%A9volutionnaires_de_Paris
http://fr.wikipedia.org/wiki/Journaliste_sous_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://les.guillotines.free.fr/
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_journaux_parus_sous_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_arm%C3%A9es_de_la_R%C3%A9volution
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_de_la_Convention_nationale
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Bataille_des_guerres_de_la_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise/140733
http://www.historyofwar.org/battleframe.html
http://fr.wikipedia.org/wiki/R%C3%A9publique_s%C5%93ur
http://fr.wikipedia.org/wiki/Ministres_du_Directoire
http://fr.wikipedia.org/wiki/Cat%C3%A9gorie:Soci%C3%A9t%C3%A9_et_R%C3%A9volution_fran%C3%A7aise
http://fr.wikipedia.org/wiki/Directeur_(Directoire)
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_des_%C3%89tats_g%C3%A9n%C3%A9raux_de_1789_et_de_l%27Assembl%C3%A9e_constituante
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_et_vice-pr%C3%A9sidents_de_l%27Assembl%C3%A9e_l%C3%A9gislative_de_1791_%C3%A0_1792
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_pr%C3%A9sidents_du_Conseil_des_Cinq-Cents#Directoire_.281795-1799.29
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_membres_du_Conseil_des_Cinq-Cents
http://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_membres_du_Conseil_des_Anciens

Geen opmerkingen:

Een reactie posten